3 Dakikalık Okuma
Avukat Serbest Meslek Makbuzu Nedir?
Bağlı çalışan avukatlar serbest meslek faaliyetinde bulunmadıkları için serbest meslek makbuzu kesmeleri zorunlu değildir. Ancak, adli yardım veya Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) kapsamında zorunlu müdafilik hizmeti sunan avukatların, ödeme yapacakları kuruma sunacakları makbuzu, bağlı oldukları avukat veya avukatlık ortağı tarafından düzenlenmelidir. Bu işlem, bağlı çalışan avukatın ücret bordrosuna yansıtılarak, ücret üzerinden stopaj yapılması gerekmektedir.
Avukatlık ortaklarında bireysel olarak makbuz düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Makbuz düzenleme yükümlülüğü ortaklık tarafından yerine getirilir. Ek olarak, serbest meslek faaliyetini sonlandıran avukatlar ise terk tarihinden sonra makbuz düzenleme zorunluluğu kapsamında değildir.
Avukatlar İçin e-Serbest Meslek Makbuzu Zorunluluğu
01.06.2020 tarihinde yayınlanan 509 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile avukatlarında yer aldığı serbest meslek profesyonelleri, e SMM geçişini yapmak zorundadır. Bu tebliğ ile, kağıt ortamda düzenlenen makbuzların elektronik ortamda düzenlenmesine karar verilmiştir. Avukatlar, Gelir İdaresi Başkanlığı portali üzerinden serbest meslek makbuzu kesebilir veya özel entegratör aracılığı ile düzenleyebilir. e SMM düzenlemek için e-imza kullanılması gerekmektedir. Özel entegratörler aracılığı ile ilk kayıtta e-imza tanımlaması yapılabilir ve her makbuz düzenleme işleminde tekrar kullanılması gerekmez. Tüzel Kişilik olarak makbuz işlemlerini düzenlemek isteyen avukatların ise e-Mühür kullanmaları gerekmektedir.
Avukat Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Kesilir?
Makbuz kesen avukatlar, tahsil ettikleri ücret konusunda danışmanlık ve dava gibi verilen hizmetin konusunu ve dosya numarasını yazmalıdır. Bu bilgiler makbuz takibini kolaylaştırır. Ek olarak serbest meslek makbuzunda bulunması gereken önemli bilgiler bulunmaktadır. Bu bilgiler şöyledir:
Makbuzu kesen kişinin;
Adı soyadı veya unvanı
Adres bilgileri, vergi dairesi ve hesap numarası
Müşterinin;
Adı, soyadı ve adresi
Alınan ücret
Makbuz tarihi
Avukatlık Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Hesaplanır?
Avukatlık fatura hesaplama işleminde ücretin neden alındığına ilişkin detaylara yer verilmelidir. Verilen hizmete ve alıcıya göre stopajlı ve stopajsız, hesaplama tipi, stopaj oranı ve KDV oranları kriterler göz önünde bulundurularak hesaplama yapılır. Hesaplama tipi ve KDV oranları şöyledir:
Hesaplama Tipi
Brütten Hesaplama
Tahsil Edilenden Hesaplama
Netten Hesaplama
KDV ve Stopajın Dahil Edildiği Hesaplama
KDV’nin Dahil, Stopajın Hariç Tutulduğu Hesaplama
KDV ve Stopajın Hariç Tutulduğu Hesaplama
KDV’nin Hariç, Stopajın Dahil Edildiği Hesaplama
KDV Oranları
Aile, Tüketici ve Çocuk Mahkemelerinin görev alanına giren davalar ve işler %10
İş uyuşmazlıklarında dava şartı olarak arabuluculuk sürecinde sunulan avukatlık hizmetleri %10
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nda yer alan adli yardım ve adli müzaharet hükümleri çerçevesinde sunulan avukatlık hizmetleri %10
Diğer avukatlık hizmetleri %20
Avukatlar e-SMM makbuzu kesme işlemini Gelir İdaresi Başkanlığı portali üzerinden, özel entegratör aracılığıyla veya Türkiye Barolar Birliği Makbuztek sisteminden kesebilir.
e-Serbest Meslek Makbuzunda KDV’yi Kim Öder?
Avukatlar, KDV oranını düzenlediği kişi veya kurumlardan tahsil eder. KDV beyannamesi ile beyan edilen KDV tutarını ödemektedir. KDV yükümlüleri ise hesaplanan KDV tutarının bir kısmını vergi dairesine kalan kısmını da avukata ödemelidir.
Avukatlar Ne Zaman Serbest Meslek Makbuzu Kesmelidir?
Avukatlar, hukuki hizmet karşılığında alacakları ücretleri tahsil etme sürecinde makbuz kesimine özen göstermelidir. Bu adım, profesyonel ilişkilerin düzenli ve şeffaf bir şekilde sürdürülmesini sağlamak amacıyla önem taşır. Ücret tahsil edilirken düzenlenen makbuzlar, taraflar arasında anlaşmazlık durumlarında belge niteliği taşıyarak hukuki güvence sağlar.
Makbuz kesimi, avukatın sunduğu hizmetin karşılığında alınan ücretin detaylarını içermeli ve tarih ile miktar gibi önemli bilgileri kapsamalıdır. Ayrıca, makbuzda hizmetin niteliği ve kapsamı hakkında açıklayıcı ifadeler bulunmalıdır. Bu, taraflar arasında anlaşmazlık çıkması durumunda, ödeme karşılığında alınan hizmetin detaylı bir şekilde belgelendirilmiş olmasını sağlar.
Avukatlar için serbest meslek makbuzu kesme süreci, hukuki hizmetlerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için kritik bir adımdır. Bu süreçte, detaylara dikkat edilerek, taraflar arasındaki güvenin pekiştirilmesi ve hukuki kayıtların düzenli bir şekilde tutulması sağlanmalıdır. Serbest meslek makbuzu, profesyonellik ve şeffaflık ilkesine uygunluğu temsil eder.
