8 Dakikalık Okuma
e-Adisyon Nedir?
e-Adisyon, masada servis yapılan ve gerçek usulde vergilendirilen hizmet işletmelerinde kullanılması zorunlu olan bir sistemdir. Bu sistem, kağıt üzerinde düzenlenen adisyon belgesinin elektronik ortamda oluşturulmuş halidir.
Vergi Usul Kanunu’na göre bilanço veya işletme hesabı esasına göre defter tutan işletmeler (gece kulüpleri, diskotekler, barlar, gazinolar, meyhaneler, lokantalar, kafeteryalar ve pastane) adisyon düzenlemek zorundadır.
Elektronik adisyon, dijital ortamda düzenlenir, muhafaza edilir ve gerektiğinde ibraz edilir. Vergi Usul Kanunu kapsamında yayımlanan tebliğe göre, e-Adisyon belgesi yeni bir belge türü değildir. Aksine, adisyon belgesinin tüm hukuki niteliklerine sahip olan elektronik bir versiyonudur.
e-Adisyon Nasıl Düzenlenir?
Adisyon müşteriden sipariş alınırken oluşturulur ve müşterinin masasında bulundurulur. Hizmetin bitiminde adisyon müşteriye ibraz edilir ve adisyon üzerinde yer alan bilgiler doğrultusunda hesap ödenir. Ancak, adisyon ödemeyi kanıtlayan bir belge değildir. Adisyonun işlevi müşterinin tükettiği maddeleri göstermeye yöneliktir.
Adisyonlar anlaşmalı matbaalara bastırılır. Anlaşmalı matbaalara bastırılmamış adisyonlar ile üzerine tarih yazılmamış, müşteri masasına veya adisyon masasına bırakılmamış adisyonlar, düzenlenmemiş sayılır. Adisyonların ilk örneği fatura veya perakende satış fişi ile müşteriye verilir. İkinci örneği ise işletmede kalır.
Elektronik ortamda hazırlanan e-Adisyon belgelerinin, hizmet süresi içinde müşterinin masasında bulundurulma zorunluluğu yoktur. Ancak, hizmet satışı tamamlandığında, e-Adisyon belgeleri evrensel tekil numarası içeren e-Fatura, e-Arşiv Fatura veya Ödeme Kaydedici Cihazlarda düzenlenmiş perakende satış fişi şeklinde dönüştürülmelidir.
e-Adisyon Uygulamasına Nasıl Geçilir?
e-Adisyon uygulamasına dahil olmak için aşağıdaki adımları uygulayabilirsiniz:
Vergi Usul Kanunu gereğince e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına dâhil olmanız gerekir.
Tebliğde açıklanan usul ve esaslara uygun olarak, e-Adisyon belgesini düzenleyebilme, muhafaza ve ibraz edebilme, belge ve bilgilerini elektronik ortamda GİB’e (Gelir İdaresi Başkanlığı) iletebilme konusunda gerekli hazırlıkları tamamlamalısınız.
Özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerini (Özel Entegratör Yöntemi) ya da kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık bilgi işlem sistemleri ile doğrudan entegre edilmesi yöntemi (Doğrudan Entegrasyon Yöntemi) gibi seçeneklerden birini tercih ederek başvuru esaslarına uygun şekilde e-Adisyon uygulamasına dâhil olmanız gerekir.
e-Adisyon Belgesinde Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?
e-Adisyon belgesinde zorunlu olarak bulunması gereken bilgiler aşağıdaki gibidir:
Hizmet işletmesinin adı, soyadı veya unvanı, vergi dairesi, TCKN/VKN’si ve adresi,
e-Adisyon belgesinin düzenlenme tarihi, saat ve dakika olarak düzenlenme zamanı, evrensel tekil numarası ve e-belge numarası,
Sunulan hizmetin veya emtianın adı ve miktarı,
Hizmetin tamamlanması ile düzenlenecek e-Fatura, e-Arşiv Fatura veya yeni nesil ÖKC’den (Ödeme Kaydedici Cihaz) düzenlenecek perakende satış fişinde yer alacak vergiler hariç ve dahil toplam hizmet tutarı,
Düzenlenen e-Adisyon belgesinin ilintili olduğu e-Fatura, e-Arşiv Fatura’nın evrensel tekil numarası (ETTN) veya perakende satış fişinin düzenlendiği ÖKC’nin cihaz sicil numarası.
e-Adisyon Kimler İçin Zorunludur?
Elektronik adisyon sistemi, her işletme için zorunluluğun olan bir uygulama değildir. e-Adisyon’a geçiş yapması gereken işletmelerin yıllık satış hasılatı göz önünde bulundurulmaktadır. Genellikle masaya hizmet veren lokanta, pastane, bar gibi işletmeler e-Adisyon kullanır.
e-Adisyon zorunluluğu bulunan işletmeler Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenir. GİB, e-Adisyon’a geçmesi gereken işletmeleri genellikle yazılı ve dijital kanallar üzerinden duyurur. İşletmelerin, en az 3 aylık süre içinde e-Adisyon uygulamasına geçmesi gerekir. Aksi takdirde, Vergi Usul Kanunu’nda belirlenen cezai şartlar üzerinden yaptırım uygulanır.
