7 Dakikalık Okuma
Vergi kimlik numarası (VKN), Türkiye’de vergi mükellefi olan kişi ve kurumların, vergi daireleri nezdinde tanınmasını sağlayan 10 haneli özel bir numaradır. VKN; vergi ödemelerinden resmi evrak düzenlemeye, e-Fatura sistemlerinden şirket işlemlerine kadar birçok alanda kullanılır. Bu yazıda, VKN ne demek, vergi kimlik numarası nasıl sorgulanır, nasıl alınır, kimler için gereklidir gibi sorulara kapsamlı yanıtlar bulabilirsiniz.
VKN (Vergi Kimlik Numarası) Nedir?
VKN (Vergi Kimlik Numarası), Türkiye Cumhuriyeti Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından verilen, vergiye tabi tüm gerçek ve tüzel kişilere özel olarak atanan bir numaradır. 10 haneden oluşur ve her vergi mükellefine bir kez verilir. VKN, kişilerin ya da şirketlerin vergi işlemlerinde tanınmasını ve işlemlerinin takip edilmesini sağlar. Özellikle anonim şirket, limited şirket, dernek, vakıf, kooperatif gibi tüzel kişi Kuruluş olarak adlandırılan kurumlarda Vergi Kimlik Numarası, her türlü kamu ve özel kuruluşlara ait işlemlerde temel bir referans olup, vergi kimlik numarası ile işlem görürler.
Vergi kavramı hakkında merak ettiklerinizi “Vergi Nedir, Türleri Nelerdir?” başlıklı blog içeriğimizde bulabilirsiniz.
VKN'nin Kullanım Alanları Nelerdir?
Vergi kimlik numarası, aşağıdaki birçok alanda aktif olarak kullanılır:
Vergi dairesi işlemleri
Şirket kuruluş süreçleri
e-Fatura, e-Arşiv gibi e-dönüşüm uygulamaları
Bankacılık işlemleri
Fatura kesme ve resmi belge düzenleme
Noter işlemleri
İhale ve sözleşmeler
Ve diğer iş süreçleri
VKN; dijitalleşen muhasebe süreçlerinde, vergi kimlik no sorgulama ve doğrulama adımlarında da aktif rol oynar.
VKN Nasıl Alınır?
Vergi kimlik numarası almak oldukça basit bir işlemdir. Gerçek kişiler için nüfus cüzdanı ile en yakın vergi dairesine başvuru yapılması yeterlidir. Tüzel Kişi Kurumlar için ise; Anonim, Limited gibi şirket olarak adlandırılan Ticari Kuruluşlar, Mersis sistemi üzerinden kuruluş işlemlerini başlattığında sistem üzerinden potansiyel vergi kimlik numarasının oluşturulmasıyla süreç başlar, ticaret sicilinden tescilin tamamlanmasıyla hayat bulur. Ticari Kuruluş olmayıp, diğer tüzel Kişi Kuruluşlar olarak adlandırdığımız kurumlar ise adreslerinin bağlı olduğu Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün sicil servisine kuruluş belgeleri ile başvurarak vergi kimlik numarasını alırlar.
VKN Başvuru Süreci
Vergi Kimlik Numarası (VKN) başvurusu, hem bireyler hem de kurumlar için oldukça basit ancak dikkat gerektiren bir işlemdir. Sürecin sorunsuz tamamlanabilmesi için gerekli belgelerin eksiksiz hazırlanması ve başvuru adımlarının doğru takip edilmesi önemlidir. Aşağıda, vergi dairesinden VKN almak isteyenler için süreci tüm adımlarıyla bulabilirsiniz:
1. Gerekli Belgelerin Hazırlanması
Başvuru sürecine başlamadan önce, kişisel ya da kurumsal durumunuza uygun belgeleri eksiksiz bir şekilde hazırlayın.
Gerçek kişiler için: T.C. kimlik kartı veya nüfus cüzdanı
Tüzel kişiler için: Ticaret sicil gazetesi, imza sirküleri, yetki belgesi gibi belgeler
2. Bağlı Olunan Vergi Dairesine Gitmek
Belgeler hazırlandıktan sonra, kişinin ikametgahına veya şirketin merkez adresine göre belirlenen bağlı vergi dairesine gidilir. Vergi dairesi seçimi doğru yapılmalıdır çünkü her daire yalnızca kendi sorumluluğundaki başvuruları kabul eder.
3. Başvuru Formunun Doldurulması
Vergi dairesinde ilgili VKN başvuru formu temin edilir.
Form üzerinde kişisel bilgiler, iletişim adresi, T.C. kimlik numarası ya da şirket bilgileri gibi alanlar dikkatlice doldurulmalıdır.
4. Belgelerin Teslim Edilmesi
Form doldurulduktan sonra, form ile birlikte gerekli tüm belgeler başvuru birimine teslim edilir. Görevli memur, belgelerin tam ve geçerli olup olmadığını kontrol eder.
5. Bilgilerin Sistem Üzerinden Kontrolü
Vergi dairesindeki yetkili memur, başvuru sahibinin bilgilerini Gelir İdaresi Başkanlığı sisteminden kontrol eder. Bilgiler doğrulandığında süreç onay aşamasına geçer.
6. VKN’nin Tanımlanması ve Bildirimi
Bilgiler doğruysa başvuru onaylanır ve sistem üzerinde 10 haneli VKN numarası başvuru sahibine özel olarak tanımlanır.
Numara genellikle aynı gün içinde yazılı olarak verilir ya da ilgili sistemlerden görüntülenebilir.
VKN Alımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Vergi Kimlik Numarası başvurusunda dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır. Bu hususlara özen göstermek, başvuru sürecinin sorunsuz ilerlemesini ve VKN’nin doğru bir şekilde tanımlanmasını sağlar.
Öncelikle, başvuru sırasında beyan edilen tüm bilgilerin eksiksiz ve doğru olması büyük önem taşır. Yanlış ya da eksik bilgi verilmesi, başvurunun reddedilmesine veya sürecin uzamasına neden olabilir. Özellikle iletişim bilgileri, kimlik numarası ve adres gibi temel alanlar dikkatlice kontrol edilmelidir.
Şirketler için, VKN başvurusu kuruluş işlemlerinin doğal bir parçası olarak değerlendirilmelidir. Yani şirketin ticaret siciline kaydı sırasında VKN alınmalı ve diğer yasal belgelerle birlikte şirketin tüzel kişiliğiyle eş zamanlı olarak kullanılmaya başlanmalıdır.
Her birey ya da tüzel kişi için sistemde yalnızca bir vergi kimlik numarası oluşturulur. Bu nedenle aynı kişi veya şirket adına birden fazla başvuru yapılmamalıdır. Tek bir VKN üzerinden tüm vergi işlemleri yürütülür ve bu numara değiştirilemez.
Son olarak, başvuru yapan kişinin veya yetkilinin, kimliğini doğrulayabileceği geçerli bir resmi kimlik belgesini (T.C. kimlik kartı, nüfus cüzdanı, pasaport vb.) ibraz etmesi zorunludur. Kurumlar adına yapılan başvurularda ise yetkilendirme belgeleri ve imza sirküleri gibi ek belgelerin de sunulması gerekebilir.
VKN Alım Süresi ve Maliyetleri
Vergi Kimlik Numarası (VKN) alım süreci, genellikle hızlı ve kolay tamamlanan bir işlemdir. Başvurular, doğru belgelerle birlikte yapıldığında çoğu durumda aynı gün içinde sonuçlanır. Bu da hem bireysel mükellefler hem de şirket kuruluş aşamasındaki girişimciler için büyük bir avantaj sağlar.
VKN başvurusu için herhangi bir ücret, harç ya da vergi ödemesi gerekmez. İşlem tamamen ücretsizdir ve vergi daireleri tarafından kamu hizmeti kapsamında sunulur. Bu nedenle, VKN alırken danışmanlık veya aracı hizmeti sunan özel kuruluşlara ödeme yapılmasına gerek yoktur. Başvurular doğrudan vergi dairelerinden veya bazı durumlarda internet üzerinden e-Başvuru sistemleri aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
Ancak, bazı istisnai durumlar sürecin uzamasına neden olabilir. Örneğin:
Başvuru belgelerinin eksik ya da hatalı olması
Gerçek kişi başvurularında kimlik bilgilerinin sistemde güncel olmaması
Tüzel kişilerde imza sirküleri, yetki belgeleri veya ticaret sicil evraklarının eksik sunulması
Yabancı uyruklu kişilerin başvurularında geçici vergi numarası sürecine dahil olunması
Bu gibi durumlarda vergi dairesi başvuruyu işleme almadan önce ek belge ya da düzeltme talep edebilir ve bu da sürecin birkaç gün uzamasına yol açabilir.
Bireysel Kişilerin VKN Numaraları Var mı?
Evet. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının VKN’si, çoğunlukla T.C. Kimlik Numaralarıdır. Ancak bazı durumlarda (örneğin yurt dışından gelen kişiler için) farklı bir VKN verilebilir. Bireysel işlemler için vergi numarası sorgulama T.C. Kimlik No üzerinden yapılabilir.
TC vatandaşlarının VKN’si TC kimlik numaraları değildir. Gelir gerçek diye adlandırdığımız şahıslar vergi dairesine vergi kimlik numarası almak için başvurduklarında GİB sistemi tarafından 10 haneli VKN oluşturulur. e-Fatura sisteminde gelir gerçek kişilerin fatura oluşumları VK’ye göre değil TCKN’ye göre yürümektedir. e-Fatura kurgusu bu şekilde tasarlanmıştır.
TCKN ve VKN Arasındaki Fark Nedir?
TCKN (T.C. Kimlik Numarası): Sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen, 11 haneli kişisel kimlik numarasıdır. T.C. vatandaşı olmayan Mülteci, Göçmen gibi Yabancı’lara verilen geçici kimlik numaraları da 11 hanelidir.
VKN (Vergi Kimlik Numarası): Hem gerçek hem tüzel kişiler için verilen, 10 haneli numaradır. Vergi işlemlerinde kullanılır.
Bu iki numara bireyler için aynı olabileceği gibi farklı da olabilir.
VKN Nasıl Sorgulanır?
Vergi kimlik numarası nasıl öğrenilir? sorusu, özellikle şirket işlemleri yapanlar, fatura düzenleyenler ya da resmi belge hazırlayanlar tarafından sıkça sorulmaktadır. Vergi Kimlik Numarası (VKN), çeşitli yöntemlerle hem bireyler hem de tüzel kişiler için kolaylıkla sorgulanabilir. Sorgulama işlemleri, hem online sistemler üzerinden hem de doğrudan vergi daireleri aracılığıyla yapılabilir. Aşağıda en yaygın ve güvenilir yöntemleri adım adım inceleyebilirsiniz:
1. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Üzerinden Sorgulama
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) resmi web sitesinde bulunan “Vergi Kimlik Numarası Sorgulama ve Doğrulama” servisi ile, bir kişi ya da kurumun VKN’sine ulaşmak mümkündür.
Adımlar:
www.gib.gov.tr adresine girin.
Ana sayfada yer alan "e-İşlemler" menüsüne tıklayın.
Açılan listeden "Vergi Kimlik Numarası Doğrulama" seçeneğine tıklayın.
Açılan formda, şirket unvanı ya da kişi adı-soyadı ile birlikte il, vergi dairesi gibi ek bilgileri girin.
Sorgula butonuna tıkladığınızda sistem, girilen bilgilere karşılık gelen geçerli bir vergi numarası olup olmadığını gösterecektir.
Bu yöntem özellikle şirket vergi numarası sorgulamak isteyenler için oldukça yaygındır.
2. e-Devlet Üzerinden Sorgulama
e-Devlet Kapısı (turkiye.gov.tr), bireyler için vergi kimlik numarasını öğrenmenin en pratik yollarından biridir. Özellikle kişisel VKN sorgulamaları için bu sistem oldukça güvenli ve hızlıdır.
Adımlar:
www.turkiye.gov.tr adresine giriş yapın.
T.C. kimlik numaranız ve e-Devlet şifrenizle sisteme giriş yapın.
Arama çubuğuna "Vergi Kimlik Numarası Sorgulama" yazın.
Açılan ekranda, sistem size tanımlı olan vergi numarasını otomatik olarak gösterecektir.
Bu yöntem yalnızca kendi adınıza kayıtlı VKN’yi öğrenmek için kullanılabilir.
3. Vergi Daireleri Aracılığıyla Sorgulama
Vergi kimlik numarasını öğrenmenin bir diğer yolu da doğrudan bağlı olduğunuz vergi dairesine başvurarak bilgi almaktır. Kimlik belgenizle birlikte vergi dairesine giderek, yetkiliden VKN’nizi öğrenebilirsiniz.
Bu yöntem genellikle:
e-Devlet şifresi olmayan bireyler,
Yeni vergi mükellefi olanlar,
Yabancı uyruklu kişiler için tercih edilmektedir.
Vergi dairesinde, kimlik bilgilerinizi ibraz ettiğinizde sistem üzerinden sorgulama yapılarak size VKN’niz yazılı ya da sözlü olarak iletilir.
e-Devlet Üzerinde VKN Sorgulama
turkiye.gov.tr adresine giriş yapılır.
"Vergi Kimlik Numarası Sorgulama" hizmeti seçilir.
T.C. kimlik numarasıyla sorgulama gerçekleştirilir.
Bu yöntem bireyler için en kolay vergi numarası bulma yollarından biridir.
VKN Doğrulama Nasıl Yapılır?
Vergi no doğrulama, GİB'in resmi sitesinden gerçekleştirilir. İlgili kişinin veya kurumun VKN’si, unvanı veya adı-soyadı girilerek doğrulama yapılabilir. Bu işlem özellikle e-Fatura gönderiminde veya sözleşmelerde şirketin geçerli bir VKN’ye sahip olup olmadığını kontrol etmek için önemlidir.
Vergi Ödemelerinde VKN Kullanımı
VKN, tüm vergi ödemelerinde sistem tarafından otomatik olarak kullanılır. Beyanname, gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV gibi tüm işlemler vergi kimlik numarası ile eşleştirilir. Aynı zamanda, ön muhasebe programı kullanan işletmeler için VKN, cari kart ve fatura takibi gibi işlemlerde anahtar rol oynar.
VKN, hem bireyler hem de kurumlar için vazgeçilmez bir vergi kimlik aracıdır. Tüm resmi işlemlerin doğru ve güvenilir bir şekilde yürütülmesini sağlar. Uyumsoft’un e-Fatura uygulaması, VKN doğrulama ve entegrasyon özellikleriyle dijital vergi süreçlerini daha verimli hale getirmenizi sağlar. Ayrıca, Uyumsoft’un Ön Muhasebe Programı, şirketlerin VKN ile cari takibi, fatura işlemleri ve gelir-gider yönetimini dijital ortamda yönetmelerine olanak tanır.
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: “KDV Nedir, Nasıl Hesaplanır?”, “Basit Usulde Vergilendirme Nedir? Basit Usul Hadleri”