Defter Beyan Sistemi ile İlgili Merak Edilenler

Kısaca elektronik ortamda defter tutulmasını sağlayan sisteme defter beyan sistemi denir. Serbest meslek çalışanları, işletme hesabına göre defter tutan mükellefler ve basit usule tabi olan kişiler noter tasdikine gerek olmaksızın www.defterbeyan.gov.tr sitesindeki sistem üzerinden e-defter beyan sistemini kullanabilirler. Bu sistem sayesinde kayıtlı olan mükellefler elektronik ortamda defter kayıtlarını oluşturabilir, saklayabilir, vergi beyannamesi, bildirim, dilekçe gibi belgelerin gönderimini sağlayabilir ve belge düzenlemesi yapabilirler.

Defter beyan sistemi hakkında merak edilen birçok konu vardır. Bu konular hakkındaki sorularınıza bu yazıda cevap bulabilirsiniz.

Defter beyan sisteminde düzeltme/güncelleme nasıl yapılır?

Mükellefler tarafından defter ve kayıtlarda yapılmış olabilecek rakam ve yazı yanlışları olması durumunda tebliğde kayıt zamanına ilişkin belirtilen tarihler arasında sistem üzerinden güncelleme yapılabilir veya istenirse iptal yapılarak doğru kayıt oluşturulabilir.

Düzeltilme yapılması gereken süre zarfı hatanın olduğu kaydın ait olduğu aya ait KDV beyannamesinin verilmesi gereken son gün, takvim yılının son ayına ait olan kayıtlar ise o yıla ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son gündür.

Defter beyan sisteminde fiyat farkı nasıl işlenir?

Basit usule tabi mükellefin defter beyan sistemine giriş yaptıktan sonra sol taraftaki menüde yer alan “muhasebe bilgileri” isimli başlık altında bulunan “gelir ekle” menüsüne tıklaması gerekmektedir. Ardından “belge bilgisi” bölümünde “diğer” kısmını seçtikten sonra “gelir kalemleri” isimli bölümde önce “satış türü”, ardından “diğer”, sonrasında “gelir kayıt türü” kısmını seçmelidir. Sonrasında “diğer hasılat” bölümüne tıklayarak “gelir kayıt alt türünde” “diğer” bölümünü seçer ve fiyat farkı iade gelirini sisteme işlemiş olur.

Defter beyan sistemine Z raporu nasıl işlenir?

İşletme hesabına tabi mükellefler Z raporlarını belirlenmiş formatta Excel dosyası olarak hazırlayarak sisteme işleyebilirler. Bu formatı “Muhasebe Bilgileri” başlığının altında bulunana “Toplu Gelir Belgesi Ekle” bölümündeki “İşletme Z Raporu Veri Formatı” içinde bulunan örnek Excel şablonundan bulabilirler. Z raporlarını bu örnek şablon üzerinden hazırladıktan sonra “Excel Göster” bölümüne basarak veya “Sürükle Bırak” ile hazırlanan dosyaya ekleyebilir, “Kaydet” butonuna basarak da sisteme kaydedebilirler.

Defter beyan sisteminde alt kullanıcı şifresi nasıl alınır?

Defter beyan sistemini kullanan mükellefler yalnızca bünyelerindeki sigortalı çalışanları olması durumunda SGK kayıtları ile eşleşmeden sonra sisteme alt kullanıcı ekleyebilirler.

Sisteme alt kullanıcı eklemek için izlenmesi gereken yol şöyledir:

1. Ana kullanıcının sisteme girişi
2. “Sistem Yönetimi” sekmesi
3. “Kullanıcı Ekle”
4. Alt kullanıcı olarak eklenmek istenen çalışanın TC kimlik numarası girişi
5. “Sorgula”
6. “Kullanıcı Şifresi” ve “Tekrar Kullanıcı Şifresi”
7. Son olarak “Kullanıcı Ekle”

Yukarda bahsedilen adımlar izlenerek defter beyan sistemine alt kullanıcı kaydı yapılabilir.

Defter beyan sisteminde dönem başı emtia mevcudu kaydı nasıl yapılır?

Defter beyan sistemine dönem başı emtia mevcudu kaydı yapmak isteyen mükelleflerin sisteme giriş yaptıktan sonra “Mali Müşavir İşlemleri” bölümünün altındaki “Mükellef Yönetimi” kısmına girmeleri gerekmektedir. Ardından mükellef seçimini yapmalıdırlar. “İşletme Defteri”ne geçiş yaptıktan sonra “Muhasebe Bilgileri”, “Gider Ekle” bölümlerine geçiş yapmaları gerekmektedir. Doğru tarih girişlerini yaptıktan sonra belge türü olarak “Zaruri Olmayan Giderler” seçilmelidir. Gider kayıt türü olarak “Ticari Mal Alımı”, gider kayıt alt türü olarak ise “Dönem Başı Emtia” seçilmelidir. Mevcut olan dönem başı emtia tutarı girilmeli ve açıklama yazılmalıdır. Son olarak “Satır Ekle” diyerek eklenen giderlere ekleme yapılmalı ve “Kaydet” butonuna basılmalıdır. Böylece dönem başı emtia kaydı başarı ile yapılmış olur.

Defter beyan sisteminden gelir geçici vergi beyannamesi nasıl gönderilir?

Defter beyan sistemi üzerinden gelir geçici vergi beyannamesi göndermek isteyen mükellefler aşağıda sıralanan aşamaları izlemelidirler.

1. “Muhasebe Bilgileri”
2. “Hesap Özeti”
3. “Kazanç Hesaplama”
4. “Hesaplama Türü” kısmından “Mali”
5. “Başlangıç ve Bitiş Tarihleri”
6. “Oluştur”
7. “Kaydet”

Oluşturulan gelir geçici vergi beyannamesi “Beyannameler” başlığı altındaki “Geçici Vergi” menüsünden görülebilir.

Defter beyan sisteminde sabit kıymet (demirbaş) kaydı nasıl yapılır?

Defter beyan sistemine ilk defa kaydedilecek olan demirbaşlar için aşağıda sıralanan aşamalar izlenmelidir.

1. “Muhasebe Bilgileri”
2. “Gider Ekle”
3. “Belge Bilgisi” bölümünde uygun belge seçimi
4. “Gider Kalemleri”
5. “Alış Türü”
6. “Normal Alım”
7. “Gider Kayıt Türü”
8. “Sabit Kıymet Alışı”
9. Uygun “Amortisman Gider Türü” seçimi
10. “Kayıt”

Kayıt kısmında gider kalemlerinin yanında “Sabit Kıymet Kodu” ve “Sabit Kıymet Adı” alanlarının doldurulması zorunludur.